„De minimis” to jedna z form pomocy udzielanej firmom, której (co najważniejsze) nie trzeba zgłaszać do Komisji Europejskiej. Typowa pomoc publiczna wymaga takiego zgłoszenia. Dofinansowania w ramach pomocy de minimis funkcjonują w bardzo wielu obszarach funkcjonowania firm. Jednak należy uważać, aby nie przekroczyć dopuszczalnego limitu tj. 200 tyś. euro gdyż może to grozić utratą wsparcia.
Nazwa „de minimis” wywodzi się z prawa rzymskiego a konkretnie stwierdzenia „de minimis non curat lex” („prawo nie troszczy się o drobiazgi”). Oznacza to, że wysokość tej pomocy (do 200 tyś. euro) jest na tyle niska, że na tle europejskim nie zakłóca rynkowej konkurencyjności.
Każda firma może uzyskać pomoc de minimis w wysokości nieprzekraczającej 200 000.00 euro w okresie kolejnych 3 lat podatkowych. Oznacza to, że w okresie trzyletnim sumaryczna wartość tej pomocy nie może przekroczyć kwoty granicznej 200 000,00 euro. Pomoc de minimis udzielana jest jako m.in. zwolnienia z tytułu podatku od nieruchomości, niektóre koszty w ramach projektów inwestycyjnych pożyczki i poręczenia kredytów dla MSP, projekty promocji przedsiębiorstw na rynkach zagranicznych, dotacje informatyczne m.in. w zakresie e-usług oraz niektóre dotacje na rozwiązania elektronicznego B2B, a także niektóre dotacje inwestycyjne.
Od 1 stycznia 2014 r. przepisy dotyczące pomocy de minimis zostały zmienione, a ich podstawą jest rozporządzenie komisji (UE) nr 1407/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis. Z jego analizy wynika, że w stosunku do poprzednio obowiązujących przepisów nastąpiły znaczące zmiany (w większości korzystne dla przedsiębiorców), dotyczące m.in.:
- zwiększenia pułapu pomocy dla przedsiębiorstw sektora drogowego transportu pasażerskiego (ze 100 tys. EUR do 200 tys. EUR),
- dopuszczenie pomocy de minimis dla sektora węglowego,
- doprecyzowania zasad dotyczących kumulacji pomocy,
- wprowadzenia definicji pojęcia pojedynczego przedsiębiorstwa (tzw. pojedynczego organizmu gospodarczego).
Ostatni punkt jest niezwykle istotny ponieważ to właśnie dla „pojedynczego organizmu gospodarczego” przysługuje limit pomocy de minimis w wysokości 200 000,00 euro. Zatem w przypadku jeżeli dana firma jest „powiązana” osobowo lub kapitałowo z inną firmą (lub firmami) to trzeba odpowiedzieć na następujące pytania:
- Czy nasza firma posiada w drugiej w drugiej firmie większość praw głosu akcjonariuszy, wspólników lub członków?
- Czy nasza firma ma prawo wyznaczyć lub odwołać większość członków organu administracyjnego, zarządzającego lub nadzorczego innej firmy?
- Czy nasza firma ma prawo wywierać dominujący wpływ na inną firmę zgodnie z umową zawartą z tą firmą lub postanowieniami w jej akcie założycielskim lub umowie spółki?
- Czy nasza firma, która jest akcjonariuszem lub wspólnikiem w innej firmie lub jej członkiem, samodzielnie kontroluje, zgodnie z porozumieniem z innymi akcjonariuszami, wspólnikami lub członkami tej jednostki, większość praw głosu akcjonariuszy, wspólników lub członków tej jednostki?
- Dodatkowo jeżeli nasza firma podlega któremukolwiek z powyższych czterech punktów poprzez powiązanie przez firmę lub firmy trzecie to i tak będzie uznane wspólnie za jedno przedsiębiorstwo.
A w takim przypadku należy przeliczyć pomoc de minimis udzielną każdej z tych firm i ją zsumować. Dopiero wtedy możemy mieć pewność czy przekroczyliśmy pułap pomocy de minimis czy też nie.
Warto także pamiętać, że jeżeli w ramach jednego projektu wystąpi dotacja z dwóch źródeł np. pomoc de minimis i typowa pomoc publiczna, to ich sumaryczna wartość nie może przekroczyć dopuszczalnego limitu pomocy określonego przez mapę pomocy regionalnej.
Najważniejsze jest jednak, aby w ramach pomocy de minimis nie przekroczyć granicy 200 000 euro.
Ale skąd firma wie, że taką pomoc otrzymała? Otóż w każdym przypadku, gdy pomoc de minimis jest udzielana to instytucja, która jej udziela ma obowiązek wydania zaświadczenia, w którym są określone szczegółowo: typ, wartość w euro, wartość w PLN i data udzielenia. Przeliczając kwotę udzielonej pomocy de minimis z euro na złotówki lub odwrotnie, stosuje się średni kurs NBP z dnia, w którym ta pomoc została udzielona. Jako termin udzielenia zazwyczaj przyjmowany jest dzień podpisania umowy o dofinansowanie (mimo, że faktyczna dotacja zostanie wypłacona znacznie później).
Według założeń nad prawidłowym wykorzystywaniem pomocy de minimis miał czuwać SHRIMP, czyli System Harmonogramowania, Rejestracji i Monitorowania Pomocy Publicznej. System funkcjonuje od 2008 roku i miał usprawnić pracę urzędów w tym zakresie. Jednak i tak do dnia dzisiejszego przy każdej kolejnej udzielanej dotacji urzędnicy wymagają przedstawienia wszystkich zaświadczeń o otrzymanej pomocy de minimis z obecnego roku kalendarzowego oraz dwóch lat poprzedzających obecny rok. Miejmy nadzieję że w perspektywie 2014-2020 system ten usprawni proces nie tylko aplikowania o dotacje, ale również etap podpisania umów o dofinansowanie.
Mimo, że limity pomocy de minimis przysługujące każdej firmie mają być teoretycznie kontrolowane przez system SHRIMP to warto samemu tego pilnować. Ponieważ jeśli pułap zostanie przekroczony, konsekwencje poniesie firma, a urzędnicy poproszą o zwrot udzielonej pomocy wraz z odsetkami.
Gwarancja de minimis
Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) uruchomił bardzo dobrą inicjatywę polegającą na udzielaniu gwarancji właśnie w ramach przysługującej nam pomocy de minimis. Firma korzystająca z gwarancji de minimis BGK nie otrzymuje gotówki, lecz zabezpieczenie spłaty kredytu czy pożyczki udzielanej przez bank komercyjny. Ma to szczególne znacznie w przypadku młodych firm nie posiadających majątku, który mógłby dla banku komercyjnego stanowić zabezpieczenie udzielonego kredytu. Dzięki gwarancji de minimis bank komercyjny ma pewność, że nawet w sytuacji kłopotów finansowych przedsiębiorcy kredyt będzie spłacany w części przez gwaranta, czyli BGK. Jednak należy zwrócić uwagę, że gwarancja de minimis udzielana przez BGK nie jest całkowicie darmowa i wynosi 0,5 proc. wartości inwestycji. Do dnia dzisiejszego z gwarancji de minimis skorzystało ponad 45 tys. firm.
Przeczytaj również inne artykuły tego autora:
5 dotacyjnych hitów na rok 2015
Ruszają dotacje unijne na szkolenia!
Polska Cyfrowa – dotacje na kompetencje
Jak uzyskać 80 proc. dofinansowania do innowacji?
Harmonogram dotacji unijnych na 2015 dla firm.
Inteligentne specjalizacje kluczem do dotacji.
10 dotacji na innowacje i B+R w 2015 roku.
Nowe Dotacje Regionalne 2014-2020.
10 dotacji dla firm z programu Horyzont 2020 – 77 mld EUR do „wzięcia”.
Dotacje na klastering 2014-2020.
10 Dotacji z Unii w 2014 z największą pulą pieniędzy.
Inteligentny Rozwój – nowy Program Operacyjny. Dotacje unijne 2014-2020.
Wniosek o dofinansowanie – 10 rzeczy, które musisz wiedzieć!
Protest/odwołanie po odrzuceniu wniosku dotacyjnego – 10 rzeczy, które musisz wiedzieć!
Dotacje unijne – 10 najważniejszych zmian w 2014-2020.
Dotacje de minimis na lata 2014-2020.
O Autorze:
Uzyskał tytuł inżyniera na kierunku poligrafia i papiernictwo na Wydziale Inżynierii Produkcji Politechniki Warszawskiej oraz inżyniera informatyki w Państwowej Szkole Wyższej w Białej Podlaskiej a także ukończył studia magisterskie na kierunku Zarządzanie w Przedsiębiorstwie (wg MBA) na Wydziale Zarządzania Politechniki Warszawskiej. Obecnie zajmuje stanowisko Dyrektora ds. Funduszy Europejskich w firmie ISP Sp. z o.o. (Reprograf Group). Doradza firmom w zakresie możliwości pozyskiwania środków zewnętrznych w tym dotacji unijnych oraz optymalizacji finansowej inwestycji. Przygotowywał i rozliczał projekty inwestycyjne w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, o łącznej wartości ponad 132 mln zł. Specjalizuje się w projektach inwestycyjnych, informatycznych oraz badawczo-rozwojowych dla branży poligraficznej i produkcji opakowań, autor artykułów, raportów i ekspertyz poświęconych tematyce funduszy unijnych. Jego zainteresowania obejmują także techniki optymalizacji produkcji, business intelligence, elektroniczną komunikację B2C/B2B oraz marketing internetowy i social media.
