Po wielu miesiącach oczekiwania w końcu Komisja Europejska zaakceptowała wszystkie Programy Operacyjne w ramach budżetu unijnego na lata 2014-2020. W szczególności istotne jest zatwierdzenie dziewięciu ostatnich Regionalnych Programów Operacyjnych, które nie zdążyły do końca grudnia 2014 uzgodnić z Brukselą wszystkich szczegółów. Teraz wszystkie instytucje które będą zajmowały się rozdzielaniem unijnych środków opracowują szczegóły dotyczące konkursów i zasad ubiegania się o dotacje.
Zmiany
Szczególnie istotne będą dotacje regionalne przydzielone dla każdego z szesnastu województw. Role regionów w najbliższych siedmiu latach będzie bardzo ważna ponieważ to one będą odpowiadały za rozdzielenie blisko 40 proc. całego unijnego wsparcia (w poprzedniej perspektywie w regionach było zaledwie 25 proc. pieniędzy).
Decentralizacja polityki dystrybucji funduszy europejskich w kierunków poszczególnych województw jest spowodowana pozytywnymi efektami realizacji Regionalnych Programów Operacyjnych w latach 2007-20013. To właśnie poszczególne województwa najlepiej znają i rozumieją lokalne potrzeby i dlatego to właśnie na poziomie regionów będą podejmowane decyzje na co środki unijne mają być przeznaczone.
Kolejną ważną zmianą nowych dotacji będzie symbioza projektów inwestycyjnych (tzw. „twardych) z projektami miękkimi dotyczącymi m.in. umiejętności pracowników i szkoleń. To kompleksowe podejście na pewno ucieszy przedsiębiorców, którzy nie będą musieli już więcej szukać wsparcia w dwóch odrębnych programach.
Inteligentne specjalizacje
Najważniejszą zmianą są tzw. Inteligentne specjalizacje. Są to obszary badawczo-rozwojowe i innowacyjne, które mają największy potencjał rozwojowy do konkurowania nie tylko na arenie krajowej, ale i międzynarodowej. Wybór inteligentnych specjalizacji zaleciła regionom Komisja Europejska i to właśnie na nie pójdzie w zbliżającym się rozdaniu najwięcej pieniędzy. Polska nie miała innego wyjść ponieważ Komisja Europejska jako warunek uruchomienia unijnych funduszy na innowacje i B+R postawiła właśnie utworzenie katalogu inteligentnych specjalizacji zarówno na poziomie krajowym jak też na poziomie każdego regionu. Te zmiany wymusiła nie tylko realizacja Strategii Europa 2020, ale przede wszystkim zasada zwykłej efektywności ekonomicznej. Koncentrując finansowanie na najbardziej rozwijających się gałęziach przemysłu zostanie osiągnięty efekt dźwigni, który może rozpędzić całą gospodarkę.
Proces wyboru inteligentnych specjalizacji trwał kilka miesięcy i obejmował nie tylko analizy sytuacji społeczno -gospodarczej i lokalnego potencjału, ale również dyskusje grup roboczych, w skład których wchodzili także przedstawiciele przedsiębiorców. Ostatecznie na poziomie krajowym wytypowano 19 takich specjalizacji, natomiast każde z województw wyznaczyło od 3 do 9 regionalnych inteligentnych specjalizacji.
Liderzy
Wśród regionalnych inteligentnych specjalizacji odnaleźliśmy takie, które powtarzały się w kilku województwach. Wśród liderów znalazły się technologie informacyjno-komunikacyjnych (ICT) oraz produkcji żywności i przetwórstwie spożywczym. Także obszary związane ze zdrowiem, medycyną i rehabilitacją cieszyły się dużą popularnością. Warto także zwrócić uwagę, że duża część regionów opiera swój rozwój na dziedzinach związanych z zasobami przyrodniczymi. Nie zabrakło także województw, które na przekór trendom swój rozwój chcą oprzeć na tradycyjnych gałęziach przemysłu takich jak branża maszynowa i metalowa oraz energetyka (w tym odnawialne źródła energii).
Lista nie jest zamknięta
Warto jednak mieć na uwadze, że wybór inteligentnych specjalizacji nie jest ostateczny. Grupy robocze ds. inteligentnych specjalizacji będą pracowały cały czas. Jeżeli jakieś dziedziny okażą się perspektywiczne to z pewnością zostaną dopisane do katalogu.
Krajowe Inteligentne Specjalizacje
Regionalne Inteligentne Specjalizacje
Dolnośląskie: przemysł chemiczny, farmaceutyczny, motoryzacyjny, elektryczny, wydobywczy, informatyczny, nauki medyczne, biologiczne, matematyczne, fizyczne, komunikacja,
Lubuskie: zielona gospodarka (środowisko i biogospodarka), zdrowie i jakość (medycyna, produkty regionalne, turystyka, zdrowa żywność,), Innowacyjny przemysł (ICT, przemysł metalowy, drzewny, papierniczy, energetyczny i wydobywczy, meblarski, motoryzacyjny),
Lubelskie: biogospodarka, medycyna, informatyka, automatyka, energetyka niskoemisyjna (w tym OZE),
Łódzkie: branża medyczna, farmacja i kosmetyki, energetyka (w tym EE, OZE), nowoczesny przemysł włókienniczy i mody (w tym wzornictwo), zaawansowane materiały budowlane (w tym wzornictwo), innowacyjne rolnictwo i przetwórstwo rolno-spożywcze, ICT,
Kujawsko – pomorskie: bezpieczna żywność, medycyna, usługi medyczne i turystyka zdrowotna, motoryzacja i automatyka przemysłowa, tworzywa sztucznych, ICT, potencjał naturalny, środowisko, energetyka; transport i logistyka, dziedzictwo kulturowe, sztuka, przemysły kreatywne,
Małopolskie: life science, multimedia, ICT, chemia, biogospodarka, energetyka (w tym OZE),
Mazowieckie: bezpieczna żywność, inteligentne systemy zarządzania, nowoczesne usługi dla biznesu, wysoka jakość życia,
Opolskie: technologie chemiczne, budownictwo i drewno, przemysł maszynowy i metalowy, przemysł energetyczny (w tym OZE), technologia rolno-spożywcza, zdrowa żywność,
Podkarpackie: lotnictwo i kosmonautyka, wysoka jakość życia, ICT
Podlaskie: przemysł zielony, biogospodarka, specjalizacja na rynku wschodnim – brama na Wschód,
Pomorskie: ICT, energetyka, logistyka, inżynieria wodna i lądowa, turystyka, usługi biznesowe, branża farmaceutyczna i kosmetyczna, biotechnologia, przemysły kreatywne technologia off-shore, zdrowa żywność,
Śląskie: energetyka (w tym OZE), medycyna i turystyka zdrowotna, ICT multimedia,
Świętokrzyskie: przemysł odlewniczo-metalowy, maszynowy, budownictwo, turystyka prozdrowotna, zdrowa żywność, ICT efektywne wykorzystanie energii,
Warmińsko-mazurskie: ekonomia wody, przemysł drzewny, meblarstwo, żywność wysokiej jakości,
Wielkopolskie: Biosurowce, ICT i logisytka, Nowoczesne technologie medyczne, multimedia, produkcja żywności,
Pierwsze konkursy dla przedsiębiorców zostaną ogłoszone w drugim kwartale 2015 r. Jednak nie należy czekać z przygotowaniami na ostatnią chwilę. Dobre przygotowanie wniosku zajmuje co najmniej kilka miesięcy, a pierwsze konkursy dają największe szanse na uzyskanie grantu ze względu na stosunkowo małą liczbę chętnych.
Przeczytaj również inne artykuły tego autora:
5 dotacyjnych hitów na rok 2015
Ruszają dotacje unijne na szkolenia!
Polska Cyfrowa – dotacje na kompetencje
Jak uzyskać 80 proc. dofinansowania do innowacji?
Harmonogram dotacji unijnych na 2015 dla firm.
Inteligentne specjalizacje kluczem do dotacji.
10 dotacji na innowacje i B+R w 2015 roku.
Nowe Dotacje Regionalne 2014-2020.
10 dotacji dla firm z programu Horyzont 2020 – 77 mld EUR do „wzięcia”.
Dotacje na klastering 2014-2020.
10 Dotacji z Unii w 2014 z największą pulą pieniędzy.
Inteligentny Rozwój – nowy Program Operacyjny. Dotacje unijne 2014-2020.
Wniosek o dofinansowanie – 10 rzeczy, które musisz wiedzieć!
Protest/odwołanie po odrzuceniu wniosku dotacyjnego – 10 rzeczy, które musisz wiedzieć!
Dotacje unijne – 10 najważniejszych zmian w 2014-2020.
Dotacje de minimis na lata 2014-2020.
O Autorze:
Uzyskał tytuł inżyniera na kierunku poligrafia i papiernictwo na Wydziale Inżynierii Produkcji Politechniki Warszawskiej oraz inżyniera informatyki w Państwowej Szkole Wyższej w Białej Podlaskiej a także ukończył studia magisterskie na kierunku Zarządzanie w Przedsiębiorstwie (wg MBA) na Wydziale Zarządzania Politechniki Warszawskiej. Obecnie zajmuje stanowisko Dyrektora ds. Funduszy Europejskich w firmie ISP Sp. z o.o. (Reprograf Group). Doradza firmom w zakresie możliwości pozyskiwania środków zewnętrznych w tym dotacji unijnych oraz optymalizacji finansowej inwestycji. Przygotowywał i rozliczał projekty inwestycyjne w ramach Regionalnych Programów Operacyjnych oraz Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, o łącznej wartości ponad 132 mln zł. Specjalizuje się w projektach inwestycyjnych, informatycznych oraz badawczo-rozwojowych dla branży poligraficznej i produkcji opakowań, autor artykułów, raportów i ekspertyz poświęconych tematyce funduszy unijnych. Jego zainteresowania obejmują także techniki optymalizacji produkcji, business intelligence, elektroniczną komunikację B2C/B2B oraz marketing internetowy i social media.
